การทำงานกับบันได ถือว่าเป็นงานที่มีความเสี่ยง เนื่องจากงานที่ต้องมีการใช้บันไดในการปีน อาจทำให้ได้รับอันตรายจากการตกลงมา ทำให้ได้รับบาดเจ็บ และการใช้งานบันไดไม่เพียงแต่ในโรงงานอุตสาหกรรมเท่านั้น ตามบ้านเรือนทั่วไป เรามักจะเห็นมีการใช้งานอย่างแพร่หลาย ซึ่งในการใช้งานบันได หากใช้ไม่ถูกต้อง และไม่ถูกประเภทก็อาจจะก่อให้เกิดอันตรายได้เช่นกัน
บันไดที่นิยมใช้งาน
บันไดมีหลายชนิด เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถเลือกใช้ให้ตรงตามความต้องการ และเหมาะสมกับลักษณะงาน ซึ่งบันไดที่นิยมใช้ในการทำงาน เรามักจะเห็นบ่อยๆ 2 ชนิด ได้แก่
- บันไดทรงเอ (Step Ladder) เป็นบันไดที่เรามักนิยมใช้ เนื่องจากใช้งานง่าย สามารถเคลื่อนย้ายไปใช้งานได้ทุกที่ ไม่ต้องอาศัยกำแพงหรือผนัง แต่หากใช้งานในที่สูงก็ต้องใช้อย่างถูกต้องและระมัดระวังด้วยเช่นกัน
- บันไดยืด (Extension Ladder) หรือที่เรามักเรียกกันว่าบันไดพาด ซึ่งบันไดพาดมักจะใช้งานที่มีความสูงมากๆ ต้องมีกำแพงหรือผนังให้บันไดพาดได้ ซึ่งในการใช้งานบันไดชนิดนี้ต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง เพราะหากพาดไม่ถูกต้องอาจจะเกิดอันตรายได้
-
ความปลอดภัยในการใช้บันได
ก่อนการใช้งานบันไดทุกประเภทผู้ใช้งานต้องตรวจสอบสภาพความพร้อมของบันไดก่อนการนำมาใช้งานเพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุในขณะใช้งานซึ่งในการใช้งานบันไดในการทำงานมีข้อกำหนดด้านความลอดภัยในการใช้บันไดดังนี้บันไดทรงเอ
- พ่นสีแดงที่บันไดขั้นบนสุด และ 2 ขั้น ถัดลงมา
- ห้ามนั่งหรือยืนปฏิบัติงานบนบันไดขั้นบนสุดและ 2 ขั้นถัดลงมา ยกเว้น กรณีที่ความสูงของบันไดไม่เกิน 1 เมตร สามารถยืนบนขั้นบนสุดและ 2 ขั้นถัดลงมาได้
- ต้องมีคนจับยึดให้มั่นคงตลอดเวลา
- ต้องสวมหมวกนิรภัยและอุปกรณ์ป้องกัน ตามความเหมาะสมกับลักษณะงานที่ฏิบัติ
- ขาบันไดและขั้นบันได ต้องไม่บิดเบี้ยวหรือมีสนิม
- ยางกันลื่นที่อยู่แต่ละขาบันได ต้องอยู่ในสภาพที่ดี ไม่ชำรุด
บันไดพาด
ข้อกำหนดในการใช้บันไดพาดเพื่อความปลอดภัย ต้องปฏิบัติ ดังนี้
- ความลาดเอียงของบันไดประมาณ 75 องศา (ระดับความห่างของฐานบันไดกับผนังที่พิงต้องอยู่ในช่วงประมาณ 1 ใน 4 ของความสูงของบันได
- บันไดที่พาดต้องมีการยึดติดกับผนังที่พิงหรือฐานด้านล่างหรือต้องมีคนจับยึดให้มั่นคงตลอดเวลาที่ ขึ้น – ลง หรือปฏิบัติงานบนบันได
- กรณีจุดพาดอยู่ต่ำกว่าบันได ปลายด้านบนสุดของบันไดต้องพาดเลยจุดพาดอย่างน้อย 50 เซนติเมตร
นอกจากข้อกำหนดด้านความปลอดภัยในการใช้บันไดข้างต้นแล้ว ยังมีข้อกำหนดเพิ่มเติมด้านความปลอดภัย ดังนี้
- ควรหันหน้าเข้าหาบันไดและใช้มือทั้ง 2 ข้างเมื่อปีน
- ระมัดระวังเครื่องมือ และวัสดุอื่นๆ ในผ้ากันเปื้อนหรือกระเป๋า
- ใช้เชือกและถังในการดึงสิ่งของที่มีขนาดใหญ่และหนัก
- อย่ายื่นออกด้านข้างของบันได
- ห้ามใช้บันไดสูงเมื่อมีลม
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าบันไดมีความสมบูรณ์เมื่อเปิดและบานพับถูกล็อก
- ห้ามใช้บันไดที่มีสภาพชำรุด ไม่พร้อมใช้งาน
- มั่นใจว่าบันไดอยู่บนพื้นที่แข็งแรงและระดับเดียวกัน
เมื่อมีข้อกำหนดในการใช้บันไดอย่างปลอดภัยแล้ว ต้องมีการควบคุมดูแล ให้ผู้ใช้งานบันได ทำตามข้อกำหนดที่จัดทำไว้
-
ข้อห้ามในการใช้บันได
การใช้บันไดนอกจากต้องมีข้อกำหนดในการใช้อย่างปลอดภัยแล้ว ต้องมีข้อห้ามด้วยเช่นกัน
- ห้ามยืนบนสุดของบันได
- ห้ามตั้งบันไดในที่ลาดชันหรือพื้นที่ทรุดง่าย
- ห้ามตั้งบันไดบนพื้นนั่งร้าน
- ห้ามใช้บันไดในบริเวณขอบอาคาร
- หลีกเลี่ยงการเงยหน้าทำงานบนเพดาน
- ห้ามทำงานที่ต้องใช้แรงมาก
- ห้ามเอื้อมมือทำงานห่างจากบันได
- ห้ามพับบันไดแล้วพิงกับผนังหรือกำแพงขณะทำงาน (กรณีเป็นบันไดทรงเอ)
สรุป
การทำงานกับบันไดถือเป็นอุปกรณ์ในการทำงานบนที่สูงชนิดหนึ่งที่ผู้ใช้งานจำเป็นต้องรู้ถึงวิธีการใช้งานที่ถูกต้องและปลอดภัยรวมถึงผ่านการอบรมที่สูงเพราะหากมีการนำบันไดใช้งานไม่ถูกวิธีอาจทำให้เกิดอันตรายกับผู้ใช้งานและผู้ที่อยู่ในบริเวณที่มีการใช้งานด้วยและการทำงานกับบันไดที่สำคัญอีกข้อหนึ่งคือต้องไม่ทำงานบนบันไดเพียงคนเดียวเพราะถ้าหากมีอุบัติเหตุเกิดขึ้นจะไม่มีใครรู้และอาจทำให้ไม่สามารถช่วยเหลือผู้บาดเจ็บได้ทันเวลาจึงจำเป็นต้องมีบุคคลอื่นอยู่ด้วยหากต้องทำงานบนที่สูง
