การทำงานในที่สูงนอกจากสภาพแวดล้อมในการทำงานต้องปลอดภัยสภาพร่างกายของผู้ปฏิบัติงานต้องพร้อมอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงานบนที่สูงก็มีความสำคัญมากเช่นกันเพราะการทำงานบนที่สูงเป็นงานที่มีความเสี่ยงหากผู้ปฏิบัติงานไม่มีความพร้อมอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ซึ่งอุบัติเหตุจากการทำงานบนที่สูงหากเกิดขึ้นแล้วมักจะส่งผลให้เสียชีวิตหรือพิการได้วันนี้เราจะมาดูกันว่าอุปกรณ์ความปลอดภัยที่ใช้ในการทำงานบนที่สูงมีอะไรบ้างและมีข้อกำหนดในการใช้อย่างไร
อุปกรณ์ความปลอดภัยที่ใช้ทำงานบนที่สูงมีอะไรบ้าง
อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงานบนที่สูงมีหลายชนิด ซึ่งแต่ละชนิดใช้เพื่อความปลอดภัยในการทำงานของผู้ปฏิบัติงาน และอุปกรณ์แต่ละชนิดต้องมีมาตรฐาน ซึ่งอุปกรณ์ความปลอดภัยที่ใช้สำหรับงานที่สูงได้แก่
-
เข็มขัดนิรภัยชนิดคาดเอว (Safety Belt)
เป็นอุปกรณ์ป้องกันการตกชนิดคาดเอว อุปกรณ์ชนิดนี้มีความปลอดภัยน้อยกว่า เข็มขัดนิรภัยชนิดสวมเต็มตัว เนื่องจากเข็มขัดนิรภัยชนิดนี้ทำให้เกิดการบาดเจ็บที่แผ่นหลังและช่องท้องเมื่อตกจากที่สูง การตรวจสอบเข็มขัดนิรภัยชนิดคาดเอว
- ตรวจสอบ D-ring ต้องไม่มีรอยขูด แตก
- ตรวจสอบหัวเข็มขัด ต้องไม่บิดเบี้ยว
- ตรวจสอบตะขอ ต้องไม่มีสนิม
- ตรวจสอบเชือก ต้องไม่มีชิ้นส่วนขาดหาย
- ตรวจสอบสายเชือก ต้องไม่ขาด ไม่มีรอยไหม้ ไม่สัมผัสกับสีหรือสารเคมี ไม่เสียรูป ไม่ม้วน
- ตรวจสอบสายเข็มขัด ต้องไม่มีรอยพับ ไม่มีรอยขาด
การสวมใส่อย่างถูกต้อง
- ใส่เข็มขัดนิรภัยบริเวณเอวพอดี ไม่ต่ำกว่าหรือสูงกว่าเอวเกินไป
- ล็อคหัวเข็มขัดและใส่ให้พอดีกับร่างกาย ไม่หลวมหรือแน่นเกินไป
- เก็บเชือกและตะขอในถุงเมื่อไม่ใช้งาน
ข้อควรระวังในการใช้งาน
- ไม่ควรใช้เชือกพาดกับขอบแหลมคม
- ห้ามคล้องตะขอกับโครงสร้างหรือราวกันตกที่มีสภาพไม่มั่นคงแข็งแรง
- ในกรณีพลัดตกจากที่สูง สามารถห้อยตัวรอความช่วยเหลือได้เพียง 90 วินาทีเท่านั้น
-
เข็มขัดนิรภัยชนิดเต็มตัว (Full Body Harness)
เป็นอุปกรณ์ป้องกันการตกส่วนบุคคล ที่เหมาะสมที่สุดหากงานนั้นมีความเสี่ยงจากการตกจากที่สูง เพราะในกรณีที่ตกจากที่สูง Full Body Harness จะให้ความปลอดภัยมากกว่า Safety Belt เพราะสามารถกระจายแรงรับในจุดที่สำคัญของร่างกายได้ ซึ่งก่อนการใช้งานและในขณะใช้งานต้องมีการตรวตสอบ โดยต้องตรวจสอบดังนี้
การตรวจสอบเข็มขัดนิรภัยชนิดเต็มตัว
- ตรวจสภาพของ D-ring ต้องไม่มีรอยขีดข่วนหรือรอยแตก
- ตรวจสอบหัวเข็มขัดต้องไม่บิดเบี้ยว
- ตรวจสอบสายเข็มขัดต้องไม่มีรอยพับหรือฉีกขาด
มีข้อควรระวังในการใช้
- สวมใส่ให้พอดีไม่แน่นหรือหลวมเกินไป
- หากพบความผิดปกติ ห้ามใช้งาน
- ในขณะทำงานบนที่สูงต้องคล้องตะขอ 2 ตะขอตลอดเวลา
- ขณะย้ายพื้นที่ปฏิบัติงาน ต้องคล้องตะขออย่างน้อย 1 ตะขอ
- ในกรณีที่พลัดตกจากที่สูง ขณะที่ใช้เข็มขัดนิรภัยชนิดเต็มตัว สามารถห้อยตัวรอความช่วยเหลือได้ประมาณ 15 นาที
-
หมวกนิรภัย (Safety Helmet)
การเลือกใช้หมวกนิรภัย ต้องเลือกหมวกที่ได้รับมาตรฐานถูกต้องตามที่กฎหมายกำหนด และเวลาใส่ต้องใส่สายรัดคางและปรับขนาดของหมวกให้พอดีกับศีรษะของผู้สวมใส่ด้วย
-
สายเชือกนิรภัย (Safety Lanyard)
ต้องเลือกอุปกรณ์ที่ใช้ให้เหมาะสม ระหว่างจุดยึดกับอุปกรณ์ป้องกัน ซึ่งต้องมีความแข็งแรงพอหากเกิดการตกจากที่สูง ห้ามใช้อุปกรณ์ป้องกันที่ชำรุดหรือได้รับการดัดแปลงโดยเด็ดขาด
เชือกนิรภัย หมายถึง เส้นเชือกที่ใช้รั้ง ผูกยึด เกี่ยวตัวคนขณะทำงานบนที่สูงที่ใช้กับเข็มขัดนิรภัยชนิดคาดเอว หรือเต็มตัว
การตรวจสอบเชือกนิรภัย
- สภาพสายเชือกนิรภัย ต้องไม่ฉีกขาด ไม่หลุดลุ่ย ไม่มีรอยไหม้ ไม่พับงอ
- สภาพปลายเชือกนิรภัย รอยเย็บต้องไม่ขาด
- สภาพตะขอ ไม่แตกหรือสึกหรอ
ซึ่งเชือกนิรภัย มีชนิดเชือกนิรภัยแนวนอน และเชือกนิรภัยแนวดิ่ง มีข้อกำหนดการใช้งานดังนี้
การใช้เชือกนิรภัยแนวนอน
- ห้ามมีรอยต่อของเชือกนิรภัย
- เสาที่ผูกเชือกนิรภัยต้องแข็งแรงและรับน้ำหนักได้
- ระยะห่างของจุดยึด น้อยกว่า 6 เมตร
- เชือกนิรภัย จะต้องอยู่เหนือจุดทำงานอย่างน้อย 1 เมตร
- มีระยะปลอดภัย อย่างน้อย 1 เมตร
การใช้เชือกนิรภัยแนวดิ่ง
- ห้ามมีปมหรือรอยต่อ ยกเว้นปลายของเส้นเชือก
- ยึดเกาะ เชือกนิรภัย 1 เส้นต่อจุดเท่านั้น
- ใช้เชือกนิรภัย 1 เส้นต่อผู้ปฏิบัติงาน 1 คน
- เชือกนิรภัย มีระยะปลอดภัยจากพื้น 1 เมตร
-
ตะขอ (Safety Hook)
การตรวจสอบตะขอ
- ไม่มีรอยขูด
- ไม่บิดเบี้ยวโค้งงอ
- ตัวล็อกไม่ฝืดหรือติดขัด
- ไม่มีรอยแตกหัก
- ชิ้นส่วนครบ
- ไม่มีการสึกกร่อน
ข้อห้ามสำหรับการคล้องตะขอ
- ห้ามใช้ตะขอคล้องกับ D-ring ที่เดียวกัน
- ห้ามแขวนคาราไบเนอร์ในแนวนอน
- ห้ามคล้องบริเวณจุดต่อของตัวล็อค
- ห้ามเกี่ยวตะขอแบบไม่เต็มล็อค
- ห้ามคล้องคาราไบเนอร์เข้าด้วยกัน
- ห้ามคล้องตะขอเข้าด้วยกัน
- ห้ามเกี่ยวตะขอพันกับสายแลนยาร์ดในกรณีที่จุดคล้องเกี่ยวเป็นท่อ
- ห้ามเกี่ยวตะขอผิดวิธี (ไม่เต็มล็อค)
-
ตาข่ายนิรภัย (Safety Net)
ตาข่ายนิรภัยใช้สำหรับรองรับคนตกและวัสดุร่วงหล่น โดยการติดตั้งตาข่ายใต้จุดที่มีการทำงาน เช่น ใต้หลังคา และต้องติดตั้งโดยผู้ที่มีความรู้ ได้รับการอบรมการติดตั้งตาข่ายอย่างนิรภัยอย่างถูกต้อง นอกจากอุปกรณ์ความปลอดภัยที่กล่าวมายังมีอุกรณ์ที่ไม่ได้กล่าวถึงอีกเช่นรองเท้าพื้นยางหุ้มส้นถุงมือ ซึ่งในการทำงานบนที่สูงใช้อุปกรณ์จำนวนมาก เนื่องจากงานที่สูงมีอันตรายและความเสี่ยงสูง จึงจำเป็นต้องมีการใช้อุปกรณ์ในการป้องกันอันตรายจากการตกจากที่สูง
สรุป
นอกจากการกำหนดให้มีการใช้อุปกรณ์ในการทำงานบนที่สูงแล้ว สิ่งที่สำคัญมากเช่นกัน คือการควบคุมดูแลให้ผู้ปฏิบัติงานสวมใส่และใช้อุปกรณ์ด้านความปลอดภัยตลอดเวลาที่ปฏิบัติงาน และต้องควบคุมให้ผู้ปฏิบัติงานทำงานตามมาตรการด้านความปลอดภัยที่กำหนดขึ้น และจัดให้มีการอบรมที่สูงให้กับพนักงานทุกคนเพื่อเป็นการป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในขณะที่ปฏิบัติงานด้วย
